Αν είσαι απο αυτούς, που ακολουθούν τους “ειδικούς” για την ενημέρωση της υγείας τους και είσαι αυτό που λέμε, “ακόλουθος” ή “viewer” αυτό το θέμα σε ενδιαφέρει.
Σε αυτό το κείμενο θα δούμε γιατί: Ο online κόσμος της διατροφής ειναι τοξικός και κανείς δεν νοιάζεται για την υγεία σου, αφού η μόνη συζήτηση που γίνεται είναι συχνά μέσα σε echo-chambers με δογματικές απόψεις.
Θα σου αποδείξω με λογικά επιχειρήματα, πως το niche της διατροφής αλλά και της υγείας δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια κατηγορία ψυχαγωγικού υλικού στις online πλατφόρμες, που προσφέρει δήθεν ενημέρωση χωρίς καμία πραγματική ουσία ή όφελος στον θεατή.
Σε αυτή την κατηγορία, υπάρχουν “ειδικοί” για κάθε γούστο, που συμφωνούν με τις προκαταλήψεις και τις πεποιθήσεις του καθενός μας.
Είσαι vegan, carnivore ή πειραματίζεσαι με κάτι άλλο, όπως keto ή animal-based;
Ή μήπως είσαι αντι-carnivore/αντι-vegan και δεν ξέρεις τίποτα για το θέμα αλλά θες να νιώσεις το αίσθημα της ανωτερότητας, χωρίς καμία προσπάθεια/γνώση εκ μέρους σού;
Μην μου αγχώνεσαι, όλοι οι καλοί χωράνε!
Πλέον, υπάρχει ο κατάλληλος influencer που λέει ακριβώς αυτά που ταιριάζουν με την κοσμοθεωρία σου.
Δεν θα νιώσεις ποτέ ξανά μόνος στο σωστό για σένα echo-chamber.
Μα ακούω τους “ειδικους” επειδή “ξέρουν“
Τωρά εσύ που διαβάζεις και νομίζεις πως είσαι πιο έξυπνος από τους υπόλοιπούς μας, θα μου πεις πως ακους μόνο τους γιατρούς και άλλους αντίστοιχους ειδικούς.
Κι εδώ γελάμε.
Απάντησέ μου ειλικρινά: Πώς διαλέγεις ανάμεσα από δύο γιατρούς που λένε το αντίθετο πράγμα για το ποιος έχει δίκαιο ή άδικο;
Ποια είναι τα κριτήρια που χρησιμοποιείς για να πάρεις αυτή την απόφαση;
Ρητορικά ρωτάω, γιατί στην πραγματικότητα ξέρω ότι η πλειοψηφία σ’ αυτό το θέμα δεν έχει κανένα κριτήριο.
Το μεγαλύτερο μέρος της άποψης ειδικά του συγκεκριμένου κοινού βασίζεται συχνά σε λογικές πλάνες κι όχι σε κριτική σκέψη.
Για παράδειγμα, εάν ο λόγος που ακούς κάποιον και συμφωνείς μαζί του είναι γιατί:
- Όλα τα σχόλια συμφωνούν με αυτό που λέει (Bandwagon Effect)
- Είναι “ειδικός” και άρα ό,τι πει ισχύει (Προσφυγή στην Αυθεντία)
- Αυτά που λέει είναι πράγματα που ήδη έχεις ακούσει και πιστεύεις πως ισχύουν (Προκατάληψη Επιβεβαίωσης)
- Ό,τι λέει ακούγεται σωστό επειδή δεν μπορεί να είναι κάτι άλλο (Σφάλμα Λογικής)
τότε ίσως να είναι καιρός ν’ αφήσεις το τικτοκ και ν’ αναθεωρήσεις κάποιες απόψεις σου.
Ας κάνουμε ένα τεστ
Αν κάποιος είναι ειδικός σ’ έναν τομέα, τότε θα ξέρει καλύτερα, κι ό,τι πει είναι μάλλον το σωστό.
Αυτή είναι η ιδέα, έτσι;
Ας πάρουμε ένα αμφιλεγόμενο παράδειγμα, όπως το κόκκινο κρέας και συγκεκριμένα το πώς τα κορεσμένα λιπαρά συμβάλλουν στις καρδιοπάθειες.
Είναι ευρέως γνωστό ότι το να τρως πολύ κόκκινο κρέας θεωρείται ανθυγιεινό και θα έχεις προβλήματα υγείας, λένε.
Αυτό το λένε πολλοί “ειδικοί” εδώ και πολλά χρόνια και, κατά πάσα πιθανότητα, αν όχι εσύ, τότε σίγουρα οι γύρω σου.
Το θέμα είναι ότι άλλοι ειδικοί, όπως ο γνωστός καρδιοχειρουργός Δρ. Ovadia, λέει ότι αυτό δεν ισχύει και υποστηρίζει τη carnivore diet, προτείνοντας να τρως όσο κόκκινο κρέας και ζωικά προϊόντα θέλεις.
Νομίζω ότι όλοι συμφωνούμε πως ένας καρδιοχειρουργός είναι πολύ ψηλά στην κλίμακα των ειδικών στο θέμα της καρδιοπάθειας.
Προφανώς, αυτό που λέει είναι αμφιλεγόμενο για κάποιους, γιατί αν δεν ήταν, η carnivore diet, η animal based και το κόκκινο κρέας γενικά δεν θα αντιμετώπιζαν τόση κριτική όσον αφορά την κατανάλωσή τους.
Ανεξαρτήτως αυτού, αν ακούμε κάποιον μόνο και μόνο γιατί έχει ειδίκευση στο θέμα, τότε δεν μπορείς παρά να αποδεχτείς πως ο Δρ. Ovadia στο συγκεκριμένο θέμα έχει 100% δίκαιο και όσοι διαφωνούν, είναι απλά λάθος.
Αφού με την ίδια λογική, οι άλλοι δεν είναι ειδικοί στο θέμα καρδιάς.
Φυσικά τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά.
Τι κι αν μου φέρεις έναν άλλο καρδιολόγο που ισχυρίζεται ακριβώς το αντίθετο;
Τι είναι πραγματικά ένας “ειδικός“;
Το πρόβλημα δεν είναι οι καρδιοχειρούργοι και άλλοι που κάνουνε συζήτηση στην ειδικότητα τους για το τι τελικά ισχύει και τι όχι. Αυτό μόνο καλό είναι.
Το ζήτημα που έχω με όλους τους άλλους αυτοανακηρυγμένους “ειδικούς” είναι ότι παρουσιάζουν με πλήρη βεβαιότητα και αυθεντία αυτό που οι ίδιοι πιστεύουν ότι ισχύει, χωρίς να έχουν κάποια ιδιαίτερη σχέση με το θέμα.
Παραδείγματα συνήθως υπόπτων: διαιτολόγοι, φαρμακοποιοί, γυμναστές.
(μιλάω γενικά, πάντα υπάρχουν εξαιρέσεις)
Αν συνεχίσουμε με το τεστ, αφού αν “ακούς μόνο ειδικούς“, με ποια λογική ένας φαρμακοποιός έχει άποψη για το ότι το κόκκινο κρέας προκαλεί καρδιοπάθειες, όταν, όπως είδαμε πριν, υπάρχουν καρδιοχειρούργοι που διαφωνούν με αυτό;
Έχεις στη μία πλευρά έναν καρδιοχειρουργό που λέει ότι το κόκκινο κρέας δεν προκαλεί κανένα πρόβλημα στην καρδιά, και από την άλλη έναν άλλο που δεν έχει καμία ειδίκευση στο θέμα καρδιάς να λέει το αντίθετο, τότε, αν δεν “συμφωνείς” με τον καρδιοχειρουργό, δεν ακούς τους “ειδικούς“, όπως νομίζεις.
Απλά ακούς αυτό που σου φαίνεται πιο βολικό ή ήδη συμφωνείς με αυτό, κάτι που τελικά καθιστά το περιεχόμενο περισσότερο ψυχαγωγικό παρά εκπαιδευτικό.
Προφανώς αυτά τα επαγγέλματα που ανέφερα έχουν τη θέση τους, αλλά η θέση τους δεν είναι να βρίζουν/μειωνουν/τρομάζουν τον κόσμο που έχει διαφορετική άποψη από τη δική τους.
Αν είναι δυνατόν! Αυτό γίνεται όμως για λόγους content. (περισσότερα γι’ αυτό πιο μετά)
Γιατί αυτό που λένε είναι απλά και μόνο η προσωπική τους γνώμη και όχι η εξειδικευμένη επαγγελματική τους άποψη, όπως γνώμη μπορεί να έχει κι ο καθένας και να οι λόγοι που το λέω αυτό:
Διαιτολόγοι:
Προσωπική εμπειρία με διαιτολόγο: Την τελευταία φορά που πήγα σε διαιτολόγο, προτίμησα να επιλέξω ένα κλινικό διαιτολόγο που μου πρότειναν, ο οποίος ήταν και ταυτόχρονα γιατρός, καθώς είχα απορίες σχετικά με το Crohn’s disease και ήθελα κάποιον “ειδικό”.
Όταν επικοινώνησα μαζί του, του εξήγησα την κατάσταση, και μου είπε:
“Δεν μπορώ να σε δεχτώ ως διαιτολόγος για θέματα του Crohn’s, παρά μόνο να σε βοηθήσω με την απώλεια βάρους. Αν χρειάζεσαι ιατρική συμβουλή για το Crohn’s, τότε πρέπει να κλείσεις διαφορετικό ραντεβού και να έρθεις ως ασθενής.”
Ελπίζω να κατανοείς κι εσύ πόσο παράλογο θα ήταν αν έπαιρνα συμβουλές από διαιτολόγο για ένα εξειδικευμένο και πολύπλοκο θέμα όπως η νόσος Crohn, αντί από γαστρεντερολόγο.
Αν και θα νόμιζες, όπως κι εγώ αρχικά, ότι κάτι σαν τη νόσο Crohn, που επηρεάζεται από τη διατροφή, θα μπορούσε να βοηθήσει ο διαιτολόγος.
*Βοηθήσει – εννόω στο θέμα επιλογής του φαγητού, το τι να αποφεύγεις και τι όχι.
Φαρμακοποιοί:
Επειδή γνωρίζω πολύ καλά τι συμβαίνει στον συγκεκριμένο χώρο, μπορώ με βεβαιότητα να σου πω πως οι φαρμακοποιοί δεν έχουν καμία εξειδίκευση στο να κάνουν ισχυρισμούς σχετικά με το αν το κόκκινο κρέας μπορεί να προκαλέσει το Χ ή το Ψ.
Βασικά, οι φαρμακοποιοί δεν έχουν καμία θέση στο να δώσουν ιατρική συμβουλή σχετικά με την υγεία σου, κάτι που για κάποιο λόγο μερικοί δεν μπορούν να αντισταθούν στο να κάνουν.
Η δουλειά τους είναι τα φάρμακα και οι δραστικές τους ουσίες, όχι το να μεταφέρουν άσχετα πράγματα που διάβασαν online σαν γεγονότα.
Το πτυχίο του φαρμακοποιού δεν τον καθιστά ειδικό σε τέτοια θέματα, κι αν κάποιος διαφωνεί με αυτό, έχω μπροστά μου όλη τη βιβλιογραφία της φαρμακευτικής από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Ας μου γράψει σε ποιο βιβλίο και κεφάλαιο δίνεται αυτή η εξειδίκευση, και θα αναθεωρήσω.
Γυμναστές:
Οι γυμναστές είναι οι τελευταίοι που μπορούν να προτείνουν οτιδήποτε αφορά στην υγεία των άλλων, ιδιαίτερα αν οι ίδιοι χρησιμοποιούν ντόπα.
Είναι συχνό φαινόμενο ο κόσμος ν’ ακούει υπέρβαρους γυμναστές σε τέτοια θέματα, ακόμα κι αν έχουν “κλέψει” για να φτάσουν σ’ αυτή τη θέση, ενώ αγνοούν φυσικούς αθλητές που ίσως να γνωρίζουν πολύ περισσότερα.
Για μένα, είναι το αντίστοιχο με το να έκλεβα στο σκάκι online, να ανέβαινα σε υψηλό rating και μετά να σας έλεγα να με ακούσετε για συμβουλές στο πώς να ανεβείτε κι εσείς.
Προφανώς δεν αναιρώ το τι έχουν να προσφέρουν, αλλά το τι προκαλεί καρδιοπάθειες, καρκίνους κλπ., δεν είναι μέσα σ’ αυτό.
Ένας είναι ο ειδικός
Ο όρος “ειδικός” αναφέρεται σε κάποιο άτομο που διαθέτει εξειδικευμένη γνώση, εμπειρία ή δεξιότητες σε ένα συγκεκριμένο τομέα ή αντικείμενο.
Τα παραπάνω επαγγέλματα δεν είναι σε θέση να βγάλουν εξειδικευμένη διάγνωση σε τέτοια θέματα, όπως καρκίνος και καρδία, αφού είναι ξεκάθαρα αμφιλεγόμενα και πολύπλοκα θέματα.
Είναι τουλάχιστον ανήθικο να παρουσιάζουν το άσχετο πτυχίο τους ως απόδειξη για όσα λένε σε αυτά τα θέματα.
Οπότε ας σταματήσουμε να χρησιμοποιούμε λέξεις όπως “ειδικός” τόσο λανθασμένα για άτομα που έτυχε να διαβάσουν 2-3 πράγματα σχετικά ονλινε, ή έκαναν κάποια σεμηνάρια.
Αυτό μπορεί να το κάνει ο καθένας μας και χωρίς κανένα άλλο πτυχίο. 1
Αν θες πραγματικά την άποψη κάποιου ειδικού για την υγεία σου, ακούς μόνο τον γιατρό σου.
Κι όταν λέω τον γιατρό σου, εννοώ τον προσωπικό σου γιατρό που έχει πλήρη εικόνα του ιατρικού σου ιστορικού, όχι κάποιον που τυχαίνει να σε ψυχαγωγεί από το διαδίκτυο.
Είναι ο μόνος που έχει τη δυνατότητα να σου δώσει οποιαδήποτε ιατρική συμβουλή για τη δική σου πάντα περίπτωση.
Όλα τα υπόλοιπα είναι απλά θόρυβος και αερολογίες.
Προσωπικά με τρελαίνει ν’ ακούω να μιλάνε για αρρώστιες, όπως καρκίνο από άτομα που δεν έχουν πατήσει το πόδι τους, ούτε καν έξω από το ογκολογικό και έχουν και το θράσος να σου πουν τι θα σου προκαλέσει καρκίνο.
Η όλη ιδέα πως είναι τόσο shocking να τρως μόνο κρέας υπάρχει μόνο στον κόσμο του διαδικτύου.
Έτσι ενημερωτικά, από προσωπική εμπειρία, να τι γίνεται όταν πας στο γιατρό σου και του πεις πως κάνεις τη carnivore diet:
Τίποτα!
Δεν είναι καν ιδιαίτερα σημαντική πληροφορία για εκείνους, αντίθετα όπως νομίζουν μερικοί.
Τουλάχιστον όχι για γαστρενερολόγο, ογκολόγο και ενδοκρινολόγο που επισκέπτομαι τακτικά.
(Προφανώς, διαφορετικός ασθενής απαιτεί διαφορετική προσέγγιση, κάτι που ενισχύει ακόμη περισσότερο αυτό που λέω).
Δυστύχως όμως πολύς κόσμος είναι τόσο ευκολόπιστος αλλά και αργόσχολος, ένας επικίνδυνος συνδυασμός, αφού αυτές τις απόψεις που εκφράζουν όλοι αυτοί οι γκουρού υγείας στο διαδίκτυο τις παπαγαλίζουν με τόση αυτοπεποίθηση.
Πλέον, όμως, πάσχουν και από το φαινόμενο Dunning-Kruger.
Είναι συχνό φαινόμενο για μένα, λόγω του blog, να λαμβάνω σχόλια που απαιτούν από μένα περισσότερες αποδείξεις γι’ αυτα που λέω, για μια άποψη που απέκτησαν χωρίς καμία απόδειξη προηγουμένως. (Σκέψου το λίγο αυτό.)
Παν μετρον άριστον
Το αστείο της υπόθεσης είναι πως συχνά ισχυρίζονται ότι το παν μέτρο άριστον είναι η καλύτερη λύση, αλλά ούτε και με αυτό μεταξύ τους δεν συμφωνούν.
Η φιλοσοφία του “λίγο από όλα” δεν στέκει, διότι ο καθένας πάντα την προσαρμόζει ανάλογα με τα δικά του προσωπικά πιστεύω.
Αν το παίρναμε κυριολεκτικά, τότε και το “λίγο” κάπνισμα ή το “λίγο” αλκοόλ θα θεωρούνταν και αυτά αποδεκτά, κάτι που γνωρίζουμε ότι δεν ισχύει.
Αν αυτό όμως είναι αυτονόητο, τότε γιατί δεν εφαρμόζουμε και στο φαγητό την ίδια λογική;
Επειδή η ιδέα του “λίγο από όλα” δεν είναι τίποτα άλλο από μια δικαιολογία, για τις ανθυγιεινές και εθιστικές τους συνήθειες χωρίς να αισθάνονται ενοχές.
Ας μην ξεχνάμε ότι ο μέσος Έλληνας καταναλώνει τουλάχιστον το 25% των θερμίδων της ημέρας του από επεξεργασμένα τρόφιμα.
Άρα έρχομαι και ρωτάω, πώς μπορεί κάποιος να υποστηρίζει ότι η carnivore διατροφή είναι ακραία/επικίνδυνη, ενώ ταυτόχρονα ένα σημαντικό μέρος της καθημερινής του διατροφής αποτελείται από επεξεργασμένα τρόφιμα;
Τα οποία όλοι συμφωνούν, ακόμη και οι ίδιοι, ότι είναι επιβλαβή για την υγεία τους.
Το πρόβλημα με τις γενικές συμβουλές υγείας από influencers
Η ιδέα ότι κάποιος που δεν σε γνωρίζει και σου συστήνει τι πρέπει να κάνεις και πώς πρέπει να το κάνεις σε θέμα υγείας μπορεί να είναι και επικίνδυνη.
Και αν όντως θεωρείς ότι λαμβάνεις “άκακες” συμβουλές υγείας από influencers, θα σου δώσω ένα απλό παράδειγμα που ίσως σε κάνει να σκεφτείς κάποια πράγματα αλλιώς.
Παράδειγμα: ένα κοινό πράγμα που σου προτείνουν, είναι να τρως φρούτα.
Είναι μια συνηθισμένη, απλή και άκακη για πολλούς σύσταση, τι μπορεί να πάει στραβά με το να προτείνεις σε κάποιο να αρχίσει να τρώει περισσότερα φρούτα;
Δεν ξέρω αν το διαβάσατε, αλλά πρόσφατα ανέβηκε στο Nature Journal αυτό: Dietary fructose enhances tumour growth indirectly via interorgan lipid transfer2
Με πολύ απλά λόγια: Ανακαλύφθηκε ο μηχανισμός που δείχνει πως η φρουκτόζη μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη του καρκίνου.
Όχι άμεσα αλλά έμμεσα. Δηλαδή τα καρκινικά κύτταρα από μόνα τους δεν έχουν τη δυνατότητα να επεξεργαστούν τη φρουκτόζη, οπότε χρησιμοποιούν το σηκώτι για να μετατρέψουν τη φρουκτόζη σε μια άλλη μορφή, που μπορούν να την επερξεγαστούν και να βοηθήσει στην ανάπτυξή τους.
Σημείωσε επίσης πως αυτό δεν ειναι απλώς ένα έμμεσο αποτέλεσμα της φρουκτόζης στη μεταβολική υγεία, αφού τα αποτελέσματα ήταν ανεξάρτητα από το βάρος.
Και όχι, δεν υπονοώ πως αν τρως φρούτα θα πάθεις καρκίνο, επειδή δεν είναι η θέση μου να πω κάτι τέτοιο.
Ρεαλιστικά μιλώντας, είμαι σίγουρος κι ότι το μεγαλύτερο ποσοστό φρουκτόζης που καταναλώνεται από τον κόσμο δεν προέρχεται καν από τα φρούτα.
Οπότε αν κάποιος σου προτείνει να τρως περισσότερα φρούτα, ενώ η διατροφή σου είναι ήδη υπερφορτωμένη με φρουκτόζη, ίσως η σύσταση να προσθέσεις και τα φρούτα να μην είναι απαραίτητα και η καλύτερη κίνηση.
Αυτό ήταν ένα απλό παράδειγμα, αλλά πιστεύω ότι μπορείς να καταλάβεις τι εννοώ: γενικευμένες συμβουλές υγείας απλά για χάρη του content σε αγνώστους, χωρίς καμία γνώση του ιστορικού τους ή άλλων πληροφοριών, μπορούν να είναι επικίνδυνες, όσο αθώες κι αν φαίνονται.
Πώς οι αλγόριθμοι των social media επηρεάζουν αυτό το content
Δεν μπορούμε ποτέ να είμαστε βέβαιοι για το πόσο ειλικρινείς είναι οι influencers ή αν πραγματικά πιστεύουν αυτά που υποστηρίζουν, καθώς το συμφέρον τους δεν ευθυγραμμίζεται με την αξιόπιστη ενημέρωση, αλλά με την παραγωγή περιεχομένου που μεγιστοποιεί την απήχηση και ενισχύει την κατανάλωση.
Τα πάντα έχουν να κάνουν με τους αλγόριθμους της κάθε πλατφόρμας.
Θα σου δώσω το δικό μου μικρό προσωπικό παράδειγμα και μετά θα αναπτύξω περισσότερο.
Όταν ξεκίνησα αυτό το blog, έφτιαξα και μια σελίδα γι’ αυτό στο Facebook.
Αρχικά ανέβαζα memes που θεωρούσα “αστεία” και έξυπνα.
Στην αρχή δεν έπαιρναν πολλά likes, αλλά με τον καιρό μαζεύτηκε αρκετός κόσμος που τα έβλεπε.
Πρόσεξα όμως, πως συγκεκριμένα memes έπαιρναν περισσότερα likes από άλλα, για παράδειγμα τα anti-vegans.
Το να κοροϊδεύεις τους vegans πουλάει, οπότε αντί να παίρνω 10 likes από κάθε meme, αν τα anti-vegans έπαιρναν 50 likes, τότε είχα κίνητρο να ανεβάζω περισσότερα τέτοιου είδους memes.
Με λίγα λόγια, αν ήθελα προβολές και likes, δεν έπρεπε να ανέβαζα αυτό που ήθελα, αλλά αυτό που έβλεπα πως είχε τάση να παίρνει περισσότερα likes, αφού αυτό συνδυάζεται με τον αλγόριθμο που “θεωρεί” ότι αυτό το περιεχόμενό “αρέσει”, άρα θα το προτείνει σε περισσότερους. Οπότε, το να ανέβαζα οτιδήποτε άλλο θα ήταν ανόητο/άσκοπο.
Όταν το συνειδητοποίησα, προφανώς σταμάτησα να ανεβάζω οτιδήποτε, γιατί το να γίνω “σκλάβος” του κάθε αλγόριθμου είναι κάτι που σίγουρα δεν χρειάζομαι στη ζωή μου.
Η περίπτωση μου αφορούσε μόνο μερικά likes, αλλά αν το πολλαπλασιάσεις με τις χιλιάδες προβολές και likes που παίρνουν οι influencers σε πλατφόρμες όπως το TikTok και το YouTube, η εικόνα αλλάζει.
Αν συνδυάσεις σε όλα αυτά και το οικονομικό κομμάτι, γίνεται ακόμα πιο ξεκάθαρη η εικόνα.
Ας υποθέσουμε ότι είσαι influencer και γνωρίζεις πως υπάρχει μια τάση για κάτι που θα σου φέρει περισσότερες προβολές.
Θα φτιάξεις περιεχόμενο γι’ αυτό ή θα ανεβάζεις ό,τι σου αρέσει, ξέροντας πως δεν θα φέρει τα αποτελέσματα που περιμένεις;
- Αν κάνεις το πρώτο, ο αλγόριθμος της κάθε πλατφόρμας θα σε “συμπαθήσει” και θα σε προτείνει σε περισσότερους.
- Αν κάνεις το δεύτερο, θα είναι λίγα τα ψωμία σου σαν influencer.
Έτσι, αν το σκεφτείς λογικά ως influencer, οι επιλογές σου για το περιεχόμενο που θα ανεβάσεις επηρεάζονται πριν ακόμα πάρεις την απόφασή σου.
Κι εδώ ξεκινάει το όλο θέμα.
Διαίρε και βασίλευε
Ο χώρος των influencer είναι ανταγωνιστικός. Αν δεν βλέπουν εσένα, βλέπουν κάποιον άλλο ενώ η αξία σου μετριέται με τις προβολές που λαμβάνεις και πόσους followers έχεις.
Για να σε κρατήσουν να τους παρακολουθείς περισσότερο, πρέπει να υπάρχει κάποια διχόνοια, ένας αποδιοπομπαίος τράγος, μια ίντριγκα τέλος πάντων, ώστε σαν θεατής να νιώσεις κάτι, χαρά ή θυμό, δεν έχει και μεγάλη σημασία αυτό.
Για κάποιους αυτός ο διαποπομπέος τράγος είναι ο βιγκανισμούς, για άλλους η carnivore diet, το κόκκινο κρέας, τα σπορέλαια ή το οτιδήποτε άλλο.
Ανάλογα πάντα και πια είναι η τάση της εποχής.
Αρκεί να υπάρχει ένα στρατόπεδο υπέρ και ένα κατά.
Η διχόνοια είναι αυτή που θα φέρει τα περισσότερα views.
- Συμφωνείς; Γράψε πόσο καλά τα λέει. Τον ανεβάζει ο αλγόριθμος.
- Διαφωνείς; Γράψε γιατί. Τον ανεβάζει πάλι ο αλγόριθμος.
- Αλλά το καλύτερο; Τσακώνεσαι για χάρη του με άλλους στα σχόλια για πράγματα που δεν σε απασχολούν καν. Τον ανεβάζει ο αλγόριθμος.
Έτσι έχουμε ένα αποτέλεσμα με αυτά άτομα που είναι όντως ειδικοί …στο να χειραγωγούν τον αλγόριθμο και να έχουν κάνει κατάληψη στο τομέα της υγείας και της διατροφής.
Εδώ υπάρχει μια συναλαγή που δεν είναι δικαία προς εσένα τον θεατή.
Ο Influencer κερδίζει ανεξαρτήτως του μηνύματος που σου περνά, επειδή το κέρδος του έρχεται από την προσοχή που τραβάει.
Είτε τον αγαπάς είτε τον κράζεις, όσο περισσότερη προσοχή έχει, τόσο περισσότερα χρήματα βγάζει από διαφημίσεις, συνεργασίες και άλλες συμφωνίες, χωρίς να παίζει τελικό ρόλο το περιεχόμενο ή η αξία του μηνύματός του.
Και γι’ αυτό κάποιοι είναι τόσο άνετα υπερόπτες και βρίζουν/μειώνουν τους άλλους, επειδή ξέρουν πώς να παίζουν το σύστημα.
Είναι τόσο απλό, και όλοι όσοι τους πάνε κόντρα απλά προσπαθούν να μπουν και αυτοί στο παιχνίδι, αλλά για την άλλη ομάδα.
Ενώ εσύ τι κερδίζεις;
Παραπληροφόριση, προώθηση ατζέντας, επικίνδυνες πληροφορίες, και συναισθηματική εξάντληση από το να ασχολείσαι με ανθρώπους που δεν έχουν καμία πρόθεση να σου προσφέρουν κάτι ουσιαστικό.
Το παιχνίδι είναι στημένο έτσι ώστε ο θόρυβος, η αντιπαράθεση και η ένταση να ενισχύουν την προβολή και τη δύναμη του εκάστοτε influencer.
Εσύ ως θεατής ή ακόλουθος, είσαι απλώς ένα εργαλείο στον μηχανισμό αυτό.
Αν, όμως, για κάποιο λόγο εξακολουθείς να θεωρείς ότι το περιεχόμενό τους είναι ενημερωτικό ή εκπαιδευτικό, δοκίμασε να κάνεις ένα πείραμα μόνος σου.
Πάρε ένα θέμα που σχολιάζουν και προσπάθησε να το εκφράσεις με δικά σου λόγια ό,τι έχεις καταλάβει.
Θα συνειδητοποιήσεις ότι αυτό που απέκτησες είναι απλώς αόριστες, αστήριχτες απόψεις, χωρίς ουσία.
Τέλος
Ίσως να ακούγομαι απόλυτος, αφού σίγουρα υπάρχουν κάπου εκεί έξω σωστοί επαγγελματίες που όντως προσπαθούν να βοηθήσουν τον κόσμο.
Επίσης, προφανώς κάποια πράγματα είναι αυτονόητα. Δεν είναι πως χρειάζομαι για παράδειγμα έναν ογκολόγο για να μου πει ότι το κάπνισμα είναι βλαβερό.
Αλλά όταν ένα θέμα είναι αμφιλεγόμενο και μπορώ να σου φέρω δύο εξειδικευμένους επαγγελματίες με εντελώς αντίθετες απόψεις, τότε δεν μπορούμε να το δούμε ως μαύρο ή άσπρο.
Αυτό σημαίνει ότι είτε δεν υπάρχει ξεκάθαρη απάντηση ακόμη, είτε το θέμα είναι υπερβολικά πολύπλοκο.
Αν φοβάσαι ότι το κόκκινο κρέας είναι βλαβερό, τότε μην το τρως.
Αν δεν φοβάσαι, φάε όσο θες.
Αν έχεις αμφιβολίες, τότε ρώτα το γιατρό σου.
Τώρα, το τι λέει ο καθένας online, προσπαθώντας με χειραγωγικό τρόπο ν’ ανέβει σε κάθε αλγόριθμο, δεν θα έπρεπε να σε απασχολεί, αλλά ούτε καν να ασχολείσαι.
Πολύ ασχολήθηκα.
Πηγές:
