Netflix προπαγάνδα: You Are What You Eat: A Twin Experiment

Αρχικά, δεν είχα σκοπό να γράψω γι’ αυτό το “ντοκιμαντέρ”, διότι: 1) δεν απασχολούσε την carnivore και 2) αν έγραφα για κάθε προπαγάνδα που κυκλοφορεί εκεί έξω δεν θα έκανα άλλη δουλειά.

Ωστόσο, πιστεύω πως το συγκεκριμένο είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα για να επισημάνουμε πώς μπορούμε ν’ ανιχνεύσουμε τις ανοησίες μέσω κριτικής σκέψης, λογικής, χωρίς προκαταλήψεις και με χρήση όλων των σωστών πληροφοριών.

Έτσι, αποφεύγουμε το να βασιζόμαστε σε ό,τι μας λένε οι άλλοι για το τι είναι σωστό και τι όχι.

Περί τίνος πρόκειται αυτή η μελέτη;

Μπορείς να βρεις τη μελέτη εδώ -> Cardiometabolic Effects of Omnivorous vs Vegan Diets in Identical Twins <-

Πρόκειται για μια τυχαιοποιημένη δοκιμή ελέγχου (RCT) 8 εβδομάδων που περιελάμβανε 22 ζευγάρια διδύμων, 10 άντρες και 34 γυναίκες.

Ο ένας, τυχαία επιλεγμένα, από τους διδύμους, είχε τη βίγκαν διατροφή ενώ ο άλλος την παμφάγα διατροφή*.

*υγιεινές διατροφές και οι δύο (υποστηρίζουν) σε λογικά πλαίσια. Δεν έτρωγε δηλαδή ο ένας McDonalds.

Τις πρώτες 4 εβδομάδες, τους παρείχαν το φαγητό, ενώ τις τελευταίες 4 εβδομάδες, οι δίδυμοι έπρεπε να παρέχουν οι ίδιοι τα δικά τους γεύματα.

Επέλεξαν δίδυμους λόγω του ίδιου γονιδιώματος, για προφανείς λόγους.

Προκειμένου να καθοριστεί ποια διατροφή ήταν η πιο υγιεινή, οι ερευνητές έλεγξαν τα επίπεδα των λιπιδίων της χοληστερόλης (LDL/HDL), καθώς και της νηστείας σε ινσουλίνη των συμμετεχόντων.

Το πρόβλημα με αυτή τη μελέτη και το Netflix

Εν συντομία: Πρόκειται για μια φθηνή προπαγάνδα, δημιούργημα ενός φανατικού βίγκαν, πληρωμένη από βιγκαν επιχειρήσεις και περιβαλλοντικούς ακτιβιστές για σκοπούς PR, γεμάτο ψευδοεπιστήμη, κόβοντας και ράβοντας στα μέτρα τους, κρύβοντας, αγνοώντας και παραποιώντας στοιχεία, με σκοπό να προωθήσουν την κλασσική βίγκαν ατζέντα.

Ας τα δούμε όλα ένα-ένα:

Ποιος;

Πριν δούμε τη μελέτη, πρέπει να δούμε τα άτομα πίσω απ’ αυτή. Έχουν προκαταλήψεις, κάποιο συμφέρον ή/και κάποια ατζέντα;

Ο λόγος που πρέπει να το κάνουμε αυτό, είναι διότι κανείς δεν είναι άξιος της εμπιστοσύνης μας και το έχουν αποδείξει πολλές φορές:

Παράδειγμα: Μια ανασκόπηση 133 μελετών σχετικά με τα αναψυκτικά που περιέχουν προστιθέμενη ζάχαρη, ανέδειξε ότι το 82% των μελετών που χρηματοδοτήθηκαν ανεξάρτητα ανέφεραν επιβλαβείς επιδράσεις απ’ αυτά τα ποτά, ενώ το 93% των μελετών που χρηματοδοτήθηκαν από τις ίδιες βιομηχανίες δεν βρήκαν καμία επιβλαβή επίδραση.¹

Ένα όνομα που εμφανίζεται πολύ είναι αυτό του Christopher D. Gardner, αφού είναι ο επικεφαλής αυτής της Stanford Twin μελέτης.

• Είναι ο επικεφαλής του Stanford Plant-Based Initiative (PBDI), ενός προγράμματος που εγκαινιάστηκε το 2021 μέσω μιας υπερβολικά γενναιόδωρης δωρεάς από την Beyond Meat.
• Κατέχει θέση στις Διατροφικές Οδηγίες των Η.Π.Α., μια επιτροπή διατροφής επιφορτισμένη με τη διαμόρφωση κατευθυντήριων γραμμών, όπως τα σχολικά γεύματα και τις διατροφικές συστάσεις.
• Στο πλαίσιο αυτής της επιτροπής, διαδραματίζει ένα ρόλο υποστηρίζοντας προσαρμογές στην περιεκτικότητα φαγητών σε κορεσμένα λιπαρά.
• Επιπλέον, συμμετέχει ενεργά στην Επιτροπή Διατροφής στο American Heart association.
• Είναι vegan εδώ και 25 χρόνια.²
• και παραδέχεται πως η έρευνά του για τα τρόφιμα επηρεάζεται από παράγοντες πέραν της υγείας, όπως οι περιβαλλοντικές ανησυχίες, η καλή διαβίωση των ζώων και θέματα ανθρώπινης εργασίας³

Έχουμε δηλαδή, ένα βίγκαν άνθρωπο που ο στόχος του δεν είναι μόνο η υγεία του ανθρώπου, αλλά κι άλλοι παράγοντες, όπως ο ίδιος λέει. Δέχεται δωρεές που ξεκάθαρα έχουν κάποιο συμφέρον είτε άμεσα είτε έμμεσα στο να καλοκρατάνε κάποιον που έχει μια τόσο ισχυρή θέση σε αυτό το θέμα, με δύναμη να επηρεάσει αλλαγές που αφορούν τις διατροφικές ανάγκες του κόσμου με βάση το τι θεωρεί αυτός ηθικό ή για όποιον άλλο λόγο θεωρεί σωστό.

Ένα άλλο όνομα που θα φανεί είναι αυτό του Kyle Vogt, ιδρυτή της Vogt Foundation.

Η συγκεκριμένη μελέτη, χρηματοδοτήθηκε από το Vogt Foundation, όπως χρηματοδότησε πολλά άλλα βίγκαν projects, ένα από αυτά την ταινία “Game changers” ($1εκατομύριο⁴) που προωθούσε με μη-ειλικρινείς τρόπους κι αυτή το βιγκανισμό ή το “The Good Food Institute“⁵ που προωθεί εναλλακτικές πηγές πρωτεΐνης.

Ο Kyle αποτελεί μέλος της Vegan Mafia, μιας ομάδας που αποτελείται από διάφορους επενδυτές – περιβαλλοντικούς ακτιβιστές, που επενδύουν σε εταιρείες οι οποίες έχουν ως στόχο την εξάλειψη των ζώων από την αλυσίδα εφοδιασμού.⁶

Και πάλι εδώ έχουμε έναν άλλο πρόσωπο, που έχει ξεκάθαρα μια ατζέντα κι αρκετά λεφτά για να την προωθήσει όσο χρειάζεται.

Netflix

Ο μόνος λόγος που ασχολούμαι μ’ αυτή τη μελέτη, όπως και πολύς κόσμος είναι λόγω του Netflix.

Η ιδέα του να δημιουργήσεις ένα ντοκιμαντέρ γύρω απ’ αυτή τη μελέτη είναι από μόνη της, ο ορισμός της προπαγάνδας.

Το disclaimer τους:

Πρόκειται για το απόλυτο χάσιμο χρόνου, αποτελείται από 4 επεισόδια των 45 μέχρι 60 λεπτών και είναι πραγματικά πολύ δύσκολο να τα παρακολουθήσει κάποιος, εξαιτίας του πόσο προκατειλημμένοι είναι όλοι τους ως προς ένα αποτέλεσμα εξαρχής.

Δε θα επεκταθώ πολύ στο ντοκιμαντέρ, αφού το βρήκα εντελώς αδιάφορο και κουραστικό και θεωρώ τη μελέτη πιο σημαντική, αλλά ας δούμε μερικά σημεία που μου έκαναν εντύπωση:

• Το ντοκιμαντέρ δεν ασχολήθηκε σχεδόν καθόλου με τη μελέτη για τα δίδυμα ή για τα δεδομένα υγείας, αλλά είχε μεγαλύτερο ρόλο στο να περάσει το μήνυμα για το πόσο ανώτερη είναι η βίγκαν διατροφή.
• Οι προσκεκλημένοι ομιλητές ήταν υπάλληλοι ή ιδιοκτήτες εταιρειών vegan προϊόντων.
• Από τη μια έλεγαν πως πρέπει να τρως σωστά και υγιεινά, αλλά ταυτόχρονα ήταν μια διαφημιστική καμπάνια του Impossible Burger και μερικών άλλων.
• Γενικά υπήρχε πάρα πολύ μπλα μπλα, ιστορίες επιτυχίας των βίγκαν και πόσο κακό είναι το κρέας ενώ δεν ανέλυσαν καθόλου δεδομένα, εκτός από ορισμένα και μόνο στο τελευταίο επεισόδιο για ελάχιστο χρόνο.
• Οι διαιτολόγοι που μιλούσαν ήταν και οι ίδιοι βίγκαν, άρα πως μπορούσαν να είναι αμερόληπτοι;
• Από τα 21 ζευγάρια μόνο τα 4 μας έδειχναν.

Η μέθοδος και τα αποτελέσματα

Όπως είπαμε πρόκειται για μια τυχαιοποιημένη δοκιμή ελέγχου (RCT ), που μπορεί να δείξει αιτία και αποτελέσματα.

Στις RCT εξαλείφουν ουσιαστικά όλες τις μεταβλητές εκτός από μία – κι όταν υπάρχει αποτέλεσμα, μπορεί να δείξει πως αυτή η μεταβλητή το προκάλεσε.

Γενικά, αφού οι RCT θεωρούνται το χρυσό πρότυπο⁷, αν κατέληξαν σ’ αυτό το αποτέλεσμα, τότε αυτό λογικά είναι και το σωστό, έτσι;

Όχι!

Για να καταλήξουν στο συμπέρασμα πως η βίγκαν διατροφή είναι πιο υγιεινή από την παμφάγα διατροφή, έλεγξαν τα επίπεδα των λιπιδίων της χοληστερόλης (LDL/HDL), την απώλεια σωματικού βάρους καθώς και τη νηστεία σε ινσουλίνη των συμμετεχόντων.

Κι εδώ είναι το πρώτο μεγάλο πρόβλημα.

Υπάρχει μια ξεκάθαρη προκατάληψη και προφανώς κάποιο απώτερο κίνητρο. Κάποια πράγματα μετρήθηκαν σωστά, ενώ κάποια άλλα σκόπιμα παραλείφθηκαν και θα εξηγήσω αμέσως:

Για να γίνει σωστά μια RCT, οι ερευνητές πριν ξεκινήσουν ορίζουν ως πρωταρχικό μέτρο έκβασης της μελέτης, το οποίο στέλνουν στο Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας, σ’ αυτή την περίπτωση ήταν η LDL-C.

Αυτό γίνεται για ν’ αποτρέψουν περιπτώσεις “cherry picking”, δηλαδή το γνωστό σε όλους κόβω και ράβω στα μέτρα μου ό,τι με βολεύει.

Η LDL-C ήταν η μόνη μεταβλητή στην οποία βασίστηκε το συμπέρασμά τους ότι η vegan διατροφή ήταν πιο υγιεινή από την παμφάγα δίαιτα.

Όταν εξέτασαν τα επίπεδα των vegans έναντι των παμφάγων συμμετεχόντων, η LDL-C ήταν πράγματι χαμηλότερη (13,9). Ωστόσο, αυτό δεν ήταν έκπληξη, καθώς όλες οι φυτικές δίαιτες συνήθως οδηγούν σε χαμηλότερη LDL-C.

Η έκπληξη τους ήταν τα άλλα αποτελέσματα που δεν γνώριζαν ούτε και οι ίδιοι αν θα ήταν θετικά ή αρνητικά, συγκεκριμένα το βάρος και η fasting insulin.

Το πρόβλημα με αυτά τα 2 είναι πως οι ερευνητές δεν τα δήλωσαν αρχικά, ως στόχο, όπως κάνανε με την LDL-C, αλλά αποφάσισαν να τα αναφέρουν αφότου είδαν τα θετικά αποτελέσματα που υποστήριζε την ατζέντα τους. Κι όπως είπαμε πιο πάνω, κόψανε και ράψανε ό,τι βόλευε ώστε να περάσει το μήνυμα που ήθελαν να περάσουν.

Παρένθεση: όπως είπαμε οι συμμετέχοντες είναι 10 άντρες και 34 γυναίκες, δηλαδή τα 3/4 είναι γυναίκες. Η LDL-C δεν έχει ποτέ αποδειχθεί ως ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου όταν είναι αυξημένη σε γυναίκες οποιασδήποτε ηλικίας. Αρά γιατί υπάρχει αυτό το κόλλημα δεν το γνωρίζω, αλλά μπορώ να σκεφτώ πολλούς λόγους.

Ακολουθούν κάποιες μελέτες που αντιφάσκουν με τα υποστηριζόμενα του ντοκιμαντέρ περί LDL-C.

• Στην πιο εκτεταμένη μελέτη κοόρτης που έγινε ποτέ, τα άτομα με τα υψηλότερα επίπεδα LDL-C όχι μόνο έζησαν περισσότερο απ’ αυτά που υποβλήθηκαν σε θεραπεία με στατίνες, αλλά είχαν και παρατεταμένη διάρκεια ζωής.⁸
• Πολλαπλές μελέτες που διεξήχθησαν σε Γιαπωνέζες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η αυξημένη LDL-C δεν αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για θνησιμότητα από στεφανιαία νόσο σε γυναίκες οποιασδήποτε ηλικίας.⁹
• Σε εκτεταμένες αμερικάνικες μελέτες στις οποίες συμμετείχαν πάνω από 140.000 ασθενείς, παρατηρήθηκε ότι τα επίπεδά της LDL-C τη στιγμή της εισαγωγής τους στο νοσοκομείο ήταν στην πραγματικότητα χαμηλότερα από το φυσιολογικό εύρος.¹⁰
• Ενώ σε ανάλυση που ακολούθησε, το συνολικό ποσοστό θνησιμότητας μεταξύ ατόμων με επίπεδα LDL-C κάτω από 150 ήταν διπλάσιο απ’ αυτό που παρατηρήθηκε σε άτομα με υψηλότερα επίπεδα LDL-C.¹¹

Ένα άλλο δεδομένο που ελέγχθηκε αλλά δεν αναφέρθηκε καθόλου, είναι πως οι βίγκανς είχαν επίσης χαμηλότερη HDL-C και υψηλότερα τριγλυκερίδια, κι αν γνωρίζεις έστω κι ελάχιστα περί αυτού θα ξέρεις ότι αυτό είναι ένα πάρα πολύ κακό αποτέλεσμα.

Η αναλογία των τριγλυκεριδίων προς την HDL είναι ένας από τους καλύτερους προγνωστικούς παράγοντες της καρδιακής νόσου. Τα άτομα με υψηλή αναλογία τριγλυκεριδίων προς HDL έχουν 16 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων.¹²

Η επιθυμητή αναλογία τριγλυκεριδίων προς HDL πρέπει να είναι περίπου 2 ή μικρότερη, π.χ. 100 τριγλυκερίδια : 50 HDL.

Στη παμφάγα διατροφή, όπως φαίνεται στον επάνω πίνακα, η HDL-C ήταν αυξημένη με χαμηλότερα τριγλυκερίδια, αλλά η LDL-C δεν είχε μεταβληθεί.

Έτσι ακούμε τα κλασσικά από τα media και τους βίγκανς πως η βίγκαν διατροφή ελάττωσε την LDL-C κι αφού είχανε και απώλεια βάρος, άρα είναι πιο υγιεινή από την παμφάγα διατροφή.

Το γεγονός ότι ασχολούνται μόνο με την LDL-C και καθόλου με την HDL-C, αυτό είναι σημάδι πως δεν έχουν την παραμικρή ιδέα για το τι μιλάνε ή/και δεν έχουν σκοπό την ενημέρωση, αλλά την παραπληροφόρηση.

Η χοληστερόλη είναι υδροφοβική. Αν για παράδειγμα την έριχνες σε μια λίμνη θα διασκορπιζόταν και δε θα έφτανε ποτέ στην άλλη άκρη. Το ίδιο θα γινόταν και στο σώμα σου.

Για να πάει στην άλλη άκρη, χρειάζεται ένα “μεταφορικό μέσο” και τη δουλειά αυτή την κάνουν οι λιποπρωτεΐνες.

Όταν αναφερόμαστε σε LDL-C και HDL-C εννοούμε τις λιποπρωτεΐνες κι όχι απευθείας τη χοληστερόλη.

Έχουν ήδη ανακαλυφθεί μια γκάμα από άλλες λιποπρωτεΐνες, όπως: οι HDL2a, HDL2b, LDL llla, LDLlllb, LP(a), oxLDL όπου η καθεμία έχει το δικό της ρόλο.

Το ζήτημα προκύπτει όταν επικεντρώνεσαι μόνο στη LDL-C και καταλήγεις στο να προβλέπεις ότι κάποιος θ’ αντιμετωπίσει προβλήματα υγείας λόγω των υψηλών επιπέδων, αγνοώντας όλα τα υπόλοιπα.

Είναι σαν να παίζεις σ’ ένα παιχνίδι πόκερ, να βλέπεις μόνο ένα χαρτί του αντιπάλου σου και να καταλήγεις πως έχει Royal Flush, ενώ δεν διαθέτεις όλες τις απαραίτητες πληροφορίες. Απλώς δεν μπορείς να είσαι βέβαιος για την ολοκληρωμένη εικόνα, καθώς λείπουν σημαντικά δεδομένα.

Όσον αφορά το βάρος:

Οι βίγκανς δίδυμοι έχασαν περισσότερο βάρος, αφού έτρωγαν 200 θερμίδες λιγότερες έναντι των παμφάγων διδύμων.

Οι βίγκανς έτρωγαν συνολικά 1600 θερμίδες, ενώ οι παμφάγοι 1800.

Λιγάκι ανέντιμο κατά την άποψή μου, ειδικά αν σκοπός σου είναι ν’ αποθεώσεις τη βίγκαν διατροφή ως καλύτερη λόγω της απώλειας σωματικού βάρους. Εκτός κι αν υπήρχε ειδικός λόγος γι’ αυτό, ο οποίος μου διαφεύγει, αν και πολύ το αμφιβάλλω, αλλά αν ναι, γράψε το στα σχόλια.

Ένα πράγμα που δεν αναφέρθηκε ή τουλάχιστον δεν εντόπισα στην έρευνα είναι αν έχασαν μυς μαζί με την απώλεια σωματικού βάρους.

Στο “ντοκιμαντέρ” για κάποιο παράξενο λόγο το αναφέρουν, ενώ στη μελέτη όχι. Δεν ήταν μόνο αυτό αλλά τέλος πάντων, αρκετά ασυνεπείς για “σοβαρή” μελέτη.

Φαίνεται πως η απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα είναι, ΝΑΙ! Όλοι οι δίδυμοι στη βίγκαν διατροφή χάσανε μυς εκτός από έναν.

Το αστείο ήταν πως “κατηγόρησαν” αυτούς τους συμμετέχοντες πως έκαναν “λάθος” τη διατροφή. Κλασσικοί βίγκανς!

Αυτό είναι λογικό διότι η πρωτεΐνη που κατανάλωναν δεν ήταν το ίδιο βιοδιαθέσιμη με αυτή των παμφάγων.

Οποιοσδήποτε επιθυμεί να χάσει βάρος, η απώλεια μυών είναι το τελευταίο πράγμα που κοιτάει να χάσει. Όταν γίνεται αυτό είναι κυριολεκτικά με όλη τη σημασία της λέξεως – ανθυγιεινή διατροφή και πρέπει να αλλάξει ASAP. Οι μυς εξάλλου όπως και η υψηλή HDL, έχουν συνδεθεί με μακροζωία.

Όσον αφορά τη μειωμένη B12 είναι κατά πολύ χαμηλότερη στους βίγκανς, αλλά ήταν αναμενόμενο οπότε δε θ’ αναφερθώ καν σ’ αυτό, αν και γενικά δεν είναι καλό να έχεις ελλείψεις πουθενά.

Σχετικά με τη fasting insulin η οποία προφανώς και είναι χαμηλή, κάτι που συμβαίνει φυσικά, όταν κόβεις όλα τα επεξεργασμένα και τους υδατάνθρακες, γεγονός που παρατηρείται σε όλους όσους ακολουθούν την carnivore diet.

Συμπέρασμα

Όλο αυτό ήταν ένα μεγάλο διαφημιστικό κόλπο, μιας και όλοι τώρα μιλάνε για τη βίγκαν δίαιτα και το πόσο υγιεινή είναι, αλλά όλα είναι μπούρδες – και τώρα γνωρίζεις το γιατί.

Δυστυχώς οι περισσότεροι διαβάζουν μόνο τους τίτλους και θεωρούν πως ενημερώθηκαν, αλλά γι’ αυτόν ακριβώς το λόγο κρατάει καλά η προπαγάνδα.

Θεωρώ πως πολύ πιο μεγάλο ενδιαφέρον θα είχε αν κάνανε vegan vs carnivore αντί παμφάγους, αλλά το αποτέλεσμα θα ήταν ξεκάθαρο και δε θα βοηθούσε την ατζέντα τους.

Ίσως κάτι έχει πάρει το αυτί μου, όμως ας περιμένουμε.

Μέχρι και το παρδαλό κατσίκι θα γελάσει, μόλις γίνει αυτό.

Πηγές:

1. https://www.cambridge.org/core/journals/public-health-nutrition/article/source-of-bias-in-sugarsweetened-beverage-research-a-systematic-review/DCF130110F4E7DB8E0B30FD03F3AC018 ↩︎
2. https://integrativemedicine.arizona.edu/formalbio_cgardner.html ↩︎
3. https://med.stanford.edu/profiles/christopher-gardner ↩︎
4. https://www.instrumentl.com/990-report/vogt-foundation ↩︎
5. https://gfi.org/ ↩︎
6. https://www.cnbc.com/2017/08/11/vegan-mafia-food-investor-network-includes-bill-maris-kyle-vogt.html ↩︎
7. https://en.wikipedia.org/wiki/Randomized_controlled_trial ↩︎
8. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23941088/ ↩︎
9. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25925499/ ↩︎
10. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19081406/ ↩︎
11. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19437396/ ↩︎
12. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1485719/ ↩︎